اسکمپر scamper چیست؟

SCAMPER یک کلمه نیست. اسکمپر یک سبک برای داشتن نگاهی خلاقانه است. سبکی که پس از آشنایی با آن می توانید راز بسیاری از ایده های خلاقانه اطراف تان را کشف کنید. اگر تمایل دارید روشی جذاب برای خلاقیت را بیاموزید، مطالعه این مقاله از اثر مثبت را از دست ندهید. بی شک این مطلب یکی از مطالب طلایی مقالات پرورش خلاقیت ما به حساب می آید.

SCAMPER چیست؟

Scamper یک روش برای خلاقیت و یا درواقع یک فریم وُرک است که به منظور ترغیب فرد به تفکر خلاقانه و تولید ایده‌های جدید مورد استفاده قرار می‌گیرد. Scamper در دهه ۱۹۷۰ توسط باب ایبارا ابداع شد و از آن زمان به عنوان یک ابزار خلاقیت محبوب در حوزه‌های مختلف مانند مدیریت، طراحی، تولید محصول و حل مسئله استفاده می‌شود.

کلمه “Scamper” مخفف عبارات زیر است:

• Substitute (جانشین‌سازی)
• Combine (ترکیب)
• Adapt (تطبیق)
• Magnification بزرگنمایی
• Put to another use (استفاده از ایده در یک مورد دیگر)
• Eliminate (حذف)
• Reverse (برعکس کردن)

در ادامه هر یک از بخش های اسکمپر را برای شما با مثال توضیح می دهیم.

S – Substitute (جایگزینی):

Substitute به معنای جایگزین کردن عنصری از یک موضوع یا مسئله با چیزی دیگر است. در این فرآیند، عناصر و اجزای موجود با موارد تازه جایگزین می‌شوند تا روش ها، وسایل و… جدید و خلاقانه‌تری ایجاد شود.

درواقع در Substitute شما به این فکر می کنید که به جای X چه چیزی، چه کسی، چه حسی و… را جایگزین کنید. برای مثال قطعا یک روزی یک نفر از خودش پرسیده است که چه کار کنم تلویزیون های ال سی دی وضوح تصویر بیشتر، کیفیت رنگ جذاب تر، و عمق رنگ مشکی بیشتری داشته باشند؟ یا چطور طول عمر و ضخامت تلویزیون تغییر کند؟ حتی تلویزیون کم مصرف تر شود؟

خوب در نهایت آن شخص به این نتیجه رسیده است که در تلویزیون های LCD به جای لامپ فلورسنت از لامپ های LED استفاده کند.

C – Combine (ترکیب):

در این مرحله، عناصر و ایده‌ها می‌توانند با هم ترکیب شوند تا نتایج جدید و نوآورانه به دست آید. ترکیب ایده‌ها می‌تواند منجر به بهبود عملکرد، کاهش هزینه یا ایجاد محصولات یا خدمات جدید شود.

اجازه دهید مفهوم Combine یا همان ترکیب کردن را با یک مثال برای شما توضیح دهیم.

فرض کنید شما در حال طراحی یک محصول جدید در حوزه بهداشت و زیبایی هستید. شما به دنبال ایده‌های خلاقانه برای ترکیب عناصر مختلف می گردید. در اینجا، می‌توانید مفهوم دستمال و عطر را با یکدیگر ترکیب کنید.

به جای دستمال ساده، می‌توانید یک دستمال عطری را طراحی کنید. این دستمال با داشتن عطری ملایم و خوشبو، علاوه بر عمل پاک کنندگی و خشک کردن دست‌ها، بوی خوشایندی را هم بر جای بگذارد. در واقع، با این ترکیب، شما یک محصول چندکاره و منحصر به فرد خلق می‌کنید که هم ظاهر زیبا و جذابیت بالایی دارد و هم عملکرد عطری را برای استفاده در هنگام شستن و خشک کردن دست‌ها فراهم می‌کند.

این مثال نشان می‌دهد که با ترکیب عناصر مختلف، می‌توان به ایجاد محصولات جدید و خلاقانه پرداخت که بازاریابی و فروش بهتری نیز داشته باشند.

شاید برای درک بهتر مفهوم ترکیب کردن بهتر باشد فیلم زیر را هم ببینید.

A – Adapt (تطبیق):

از Adapt با سازگار کردن یا بهینه سازی هم می توان یاد کرد. در Adapt، ایده‌ها و ابزارهای موجود می‌توانند با تطبیق و تغییرات کوچکی به مسئله مورد نظر پاسخ دهند. تغییرات در عوامل موجود می‌تواند بهبود در عملکرد را به دنبال داشته باشد. درواقع در Adapt ما تغییراتی را در آنچه که در دسترس است ایجاد می کنیم تا فرایندها برای ما آسان تر شوند و بهبود یابند. اجازه دهید با مثال این مفهوم را واضح تر کنیم.

قصد دارم یک تجربه شخصی برای شما بگویم. چند وقت پیش یک موبایل خریدم که بعد از مدتی پایه شارژ آن خراب شد هر بار که برای تعمیر رفتم بی فایده بود و در نهایت بعد از کلی هزینه بی مورد، مجبور به خرید گوشی جدیدی شدم. اما زمان خرید گوشی جدید سعی کردم به یک نکته دقت کنم آن هم اینکه گوشی تازه باید از ویژگی شارژ وایرلس برخوردار می بود که با یک خرابی ساده پایه شارژ نتواند من را آن همه به دردسر بیندازد. درواقع در گوشی هایی که از شارژر وایرلس هم پشتیبانی می کنند، یک بهبود کوچک توانسته توجه مشتری را جلب کند. علاوه بر آن در این باره می توانیم به موبایل های ضد آب هم فکر کنیم که چطور با این امکان احتمال آسیر دیدن گوشی را کاهش داده اند.

M – Magnification بزرگ نمایی:

چطور با ایده بزرگ نمایی می توانیم محصولات متفاوت تری ایجاد کنیم. اگر بخواهیم یک مثال خیلی ساده بزنیم، باید توجه شما را به سمت نوشابه های خانواده ببریم که از همین ایده بزرگ نمایی در تولید آنها استفاده شده است. اجازه دهید سری به اسنپ و تپ سی بزنیم. یک سوال مهم در اینجا مطرح است. من چطور می توانم تمام کشور را به دفتر آژانس خودم تبدیل کنم؟

P – Put to other use (استفاده در کاربردهای دیگر):

در این مرحله، می‌توان ایده‌ها و محصولات را در کاربردها و نقش‌های جدید استفاده کرد. چطور از مواد بازیافتی می توانم استفاده کنم؟ به سادگی می شود با آنها وسایل زینتی مثل آباژور تولید کرد. باز هم به سراغ یکی از تجارب ما در اثر مثبت برویم. در یکی از استوری های پیج اثر مثبت عکس یک مو چین را قرار دادیم و از فالور های پیج خواستیم برای ما بنویسند که چه استفاده هایی از موچین می کنند. اجازه دهید چند مورد از پاسخ ها را برای شما بنویسیم:

• در قطار با کمک موچین دستمال مرطوب پخش می کردند.
• وقتی تیغ در دستم فرو می ره با موچین در میارم.
• و…

E – Eliminate (حذف):

در Eliminate یا حذف، می‌توان اجزا، ویژگی‌ها یا موارد غیرضروری را حذف کرد تا کارآمدی و سادگی بیشتری ایجاد شود.

فرض کنید اگر سیم هندزفری حذف نمی شد، آیا تجربه استفاده از هندزفری بولوتوث را داشتیم؟ یا همان مثال شارژر وایرلس که با حذف سیم گوشی بدون کابل شارژ می شود.

R – Reverse (برعکس کردن):

در Reverse می‌توان مفاهیم را برعکس کرده و دیدگاه‌های جدیدی را ایجاد کرد. اجازه دهید یک مثال جالب را با هم ببینیم.

همانطور که می دانید SCAMPER یک ابزار برای خلاقیت است که در فرآیند حل مسئله و تولید ایده‌های نوآورانه مورد استفاده قرار می‌گیرد. با استفاده از این روش، می‌توانید ایده‌های خلاقانه‌تری برای بهبود و تغییر موارد مختلف ارائه دهید. شما هم برای ما از مثال هایی که بعد از آشنایی با SCAMPER به ذهن تان می رسد بنویسید.