کورتکس چیست؟

تا به حال به این فکر کرده اید که مسئول اراده در مغز کدام قسمت است و کارهای ارادی ما توسط کدام یک از بخش های مغز کنترل می شود؟ در این مقاله از اثر مثبت قصد داریم تا با هم با جناب کورتکس آشنا شویم و ببینیم کورتکس چیست؟

کورتکس چیست؟

کورتکس یا قشر مغز (PFC) قسمتی در مغز هر یک از انسان ها است که وظایف مختلفی را بر عهده دارد. در این مقاله بیشتر تمرکز ما بر روی وظیفه مدیریت قدرت خودکنترلی که یکی از وظایف کورتکس است، می باشد.

کورتکس بخشی در مغز است که مسئولیت رفتارهای ارادی ما بر عهده آن است. PFC یا قشر مغز در جایی بین دو چشم قرار دارد. درواقع کورتکس کار پشتیبانی از مغز را بر عهده می گیرد و به ما کمک می‌کند تا کارهای دشوارتر را که نیاز به تصمیم‌گیری و اراده دارد را انجام دهیم.

البته در گذشته کورتکس بیشتر مسئول کنترل حرکات فیزیکی مثل راه رفتن، دویدن و… بوده است. با رشد و تکامل انسان کورتکس هم بزرگ تر شد و با سایر بخش های مغز ارتباط بیشتری پیدا کرد. در حال حاضر کورتکس (PFC) انسان نسبت به سایر جانوران درصد بیشتری از مغز را به خود اختصاص داده است.

هرقدر که کورتکس مغز بزرگ تر و قدرتمند تر شد، توانایی انسان ها هم برای به کار گیری اراده یا همان قدرت خودکنترلی هم افزایش یافت.

زیست شناس معروف، رابرت سُِبلاسکی می گه:

کار اصلی کورتکس پشتیبانی از مغز هست و به ما کمک می کنه تا کارهای سخت تر رو انجام بدیم.

کورتکس از چه بخش هایی تشکیل شده است؟

اگر خیلی ساده و با زبان آمیانه بخواهیم بگوییم، کورتکس شامل ساختاری سه گانه است. ساختاری که شامل بخش‌های انجام می‌دهم، انجام نمی‌دهم و من می‌خواهم می‌شود.

اهرم بخش انجام می‌دهم در قسمت بالا سمت چپ کورتکس قرار دارد و مسئول انجام دادن کارهای سخت و استرس‌زا است.

اهرم انجام نمی‌دهم در سمت راست بخش PFC مغز  قرار دارد و به ما کمک می‌کند تا از انجام بعضی از کارها خودداری کنیم.

دو بخش انجام می‌دهم و انجام نمی‌دهم با یکدیگر کارهایی که انجام می‌دهیم را کنترل می‌کنند.

اما بخش سوم. بخش من می‌خواهم کمی پایین‌تر و در بین این دو بخش قرار دارد و اهداف و خواسته‌های ما را دنبال می‌کند. من می‌خواهم مثل فرمانده ای تصمیم می‌گیرد که در آن لحظه ما واقعاً چه چیزی می‌خواهیم. جناب فرمانده هرچه سریع‌تر تصمیم بگیرد و کار کند انگیزه‌های ما بیشتر می‌شود و اراده ما در برابر وسوسه‌ها قوی‌تر خواهد شد. درواقع بخش من می‌خواهم چیزی که ما واقعاً به آن نیاز داریم و می‌خواهیم را به ما یادآور می‌شود.

شاید لازم باشد تا برای بخش انجام نمی‌دهم مثالی بزنیم.

یک روز بعدازظهر دوست پوریا با او تماس می‌گیرد و باهم بیرون می‌روند. سعید به پوریا سیگار تعارف می‌کند. پوریا یک ماهی می‌شود که دیگر سیگار نمی‌کشد، در این لحظه بخش انجام نمی‌دهم، به پوریا فرمان می‌دهد که پیشنهاد سعید را قبول نکند و از کشیدن سیگار خودداری کند. درنتیجه پوریا به سعید می‌گوید مدتی است که دیگر سیگار نمی‌کشم و از قدرت انجام نمی‌دهم خود استفاده می‌کند.

همۀ ما می‌دانیم پاسخ دادن به تلفن یا پیامک در هنگام رانندگی کار درستی نیست و می‌تواند خطرآفرین شود. پس ما از خطرات احتمالی آگاه هستیم، اما تعداد کمی هستند که از بخش انجام نمی‌دهم کورتکس استفاده کنند و در هنگام رانندگی توجه خود را از گوشی بگیرند.

چرا گاهی اراده ما قوی است و گاهی ضعیف؟

عوامل زیادی هستند که بر روی عملکرد بخش PFC مغز  اثر دارند. بسیاری از مسائل روانی و جسمانی هستند که می توانند باعث بهبود عملکرد کورتکس شوند و یا اراده ای ضعیف را برای ما به همراه بیاورند. یکی از این عوامل، خواب ناکافی است که در مقاله ای جداگانه به تاثیر خواب بر روی اراده پرداخته ایم. اما غذای ناسالم، استرس، ترس، ناراحتی و… عواملی هستند که می توانند عملکرد کورتکس را با مشکلاتی مواجه کنند.

اگر تمایل دارید بیشتر راجع به عملکرد مغز در بحث اراده بدانید پیشنهاد می کنم کتاب ذهن هوس باز من را مطالعه کنید تا بتوانید با قدرت بیشتری در چالش های اراده ای تان به پیروزی برسید.

رابطه مدیتیشن و کورتکس

تحقیقات زیادی نشان داده اند که بخش PFC مغز انسان به مرور زمان تکامل یافته است و همین تکامل باعث شده است تا مسئولیت قدرت خودکنترلی را هم بر عهده بگیرد.

همانطور که گفتیم در مسائل مرتبط با اراده، عوامل زیادی بر روی عملکرد کورتکس تاثیر دارند. یکی از این عوامل انجام تمارین مدیتیشن است.

تحقیقات نشان داده است مدیتیشن کمک می کند تا اکسیژن بیشتری به کورتکس برسد و در نتیجه جریان خون در آن بیشتر شود و در نهایت عملکرد بهتری را از خود نشان دهد.

همین تحقیقات اثبات کرده اند مدیتیشن حتی بر روی کورتکس و افزایش قدرت خودکنترلی افرادی که به مدیتیشن و مراقبه اعتقادی ندارند هم تاثیر گذار بوده است.

تمارینی مثل ذهن آگاهی و مدیتیشن می توانند تاثیر بسزایی بر روی تقویت قدرت اراده داشته باشند. به همین دلیل در مطلبی جداگانه به طور مفصل به رابطه بین ذهن آگاهی و اراده پرداخته ایم.

رابطه بین ذهن آگاهی و اراده

از سمت دیگر از آنجایی که تمرکز هم ریشه در اراده دارد، افرادی که به دنبال افزایش تمرکز نیز هستند با تکنیک های ذهن آگاهی می توانند علاوه بر اراده این مهارت را نیز در خود ارتقا دهند.

راستی اگر تمایل دارید بیشتر بدانید کورتکس چیست و مغز در مسائل مرتبط با اراده چگونه رفتار می کند، شاید فیلم ها و پادکست های آموزش تقویت قدرت اراده هم بتواند برای شما مفید باشد.

ما را از نظرات خودتون بی بهره نگذارید.