لوگوتایپ اثرمثبت

معرفی و خلاصه كتاب هفت عادت مردمان موثر نوشته استيون كاوی

معرفی و خلاصه كتاب هفت عادت مردمان موثر نوشته استيون كاوی

اگر مخاطبی از من بپرسد فقط يك كتاب در زمينه توسعه فردی به من معرفی كن قطعا اين كتاب هفت عادت مردمان موثر خواهد بود. كتابهای خودياری عموما بر دو دسته اند. دسته اول كتابهای مرجع است كه توسط محققان روانشناسی، مديريت، اقتصاد و ديگر رشته های علوم انسانی نوشته شده اند و از شالوده ای علمی و تجربی برخوردارند مانند همين كتاب هفت عادت مردمان موثر. گروه دوم كتابهايی است كه توسط مدرسان يا افراد موفق در زمينه های مختلف نوشته می شوند. اين گروه دوم معمولا آموزه های خود را بر اساس تجربه، مصاحبه و كتابهای علمی كه خوانده اند جمع آوری كرده اند، مانند كتاب اثر مركب يا بيانديشيد و ثروتمند شويد.

كتاب هفت عادت مردمان موثر ابتدا در سال 1989 منتشر شد. نويسنده كتاب آقای دكتر استيون آر. كاوی (2012-1932) نويسنده، مدرس و تاجر آمريكايی كه پيش از مرگ خود استاد دانشكده اقتصاد دانشگاه يوتاه آمريكا هم بود و ده دكترای افتخاری از دانشگاههای دنيا در كارنامه خود دارد. در سال 1996 مجله تايم او را در فهرست 25 نفره موثرترين انسانهای دنيا قرار داد. كتاب هفت عادت مردمان موثر تا كنون بيش از 40 ميليون نسخه در سراسر جهان فروش داشته است.

استيون كاوی

 

چرا كتاب هفت عادت مردمان موثر اين قدر معروف است

حوزه رشد و توسعه فردی سرزمين پهناور و هزار اقليمی است كه موضوعات و زيرموضوعات فراوانی دارد. آنقدر وسيع كه برخی زمينه ها خود رشته ای بزرگ  با زيرشاخه های بيشمار است. تنها چيزی كه در اين وادی مشترك است اين است كه همه حرفها فقط به فرد بر می گردد. يعنی مخاطب هميشه فرد است. به همين دليل است كه همواره پسوند فرد يا شخص در نامگذاريهای اين مختلف اين رشته وجود دارد: رشد فردی/شخصی، توسعه فردی/شخصی، بهبود فردی، مهارتهای فردی و غيره…

در اين سرزمين بی انتها ولی جذاب برخی كتابها حالت جامع و مرجع دارند. كه همانطور كه گفتيم در راس آنها همين كتاب ارزشمند هفت عادت مردمان موثر قرار دارد. استيون كاوی در اين كتاب نسبتا كوچك خلاصه آنچه يك انسان لازم است انجام دهد تا در زمره انسانهای موثر قرار گيرد را آورده است. البته برای اينكه شما اين هفت عادت را كسب كنيد شايد لازم باشد مهارتهای زيادی را كسب كنيد كه حتی اسمی از آنها هم در كتاب نيامده باشد ولی همانطور كه خود استيون كاوی در بيشتر كتابها و آموزه هايش آورده است او شمال حقيقی را به شما نشان می دهد.

موجز و چكيده بودن اين كتاب باعث می شود با يك بار خواندن كتاب تقريبا گيج و سردرگم شويد. چون مطالب كمی ثقيل است. ولی بعدا هر كتابی در زمينه توسعه فردی می خوانيد می بينيد كليدواژه آنرا از زبان استيون كاوی در كتاب هفت عادت شنيده ايد.

چرا كتاب هفت عادت مردمان موثر اين قدر معروف است

 

خلاصه كتاب هفت عادت مردمان موثر

استيون كاوی در قسمت اول كتاب برای آشنايی خواننده ابتدا تعاريفی را مشخص می كند و آنگاه به سراغ هفت عادت می رود. نخست می گويد شما برای كسب اين هفت عادت به سه چيز نياز داريد: دانش، مهارت و اشتياق. شما ابتدا دانشی را از طريق مطالعه و آموزش كسب می كنيد. اينها فقط اطلاعات است. مثلا با خواندن همين كتاب می دانيد كه چنين عادتهايی وجود دارند. ولی شما هنوز قادر به انجام آنها نيستيد چون اين عادتها با دانش تنها بدست نمی آيد. لازم است آنها را بصورت عملی تمرين و تكرار كنيد تا در شما ايجاد شود. ضمن اينكه در اين مسير به اشتياق و آن نيروی درونی كه شما را به جلو می راند نياز داريد.

 

توليد و قابليت توليد

دومين مفهومی كه استيون كاوی برای خواننده باز می كند و من آن را خيلی دوست دارم توليد و قابليت توليد است. در مسير رشد و موفقيت شما بعنوان يك انسان به غير از كارهايی كه برای موفقيت خود انجام می دهيد، به كارهايی نياز داريد كه اصطلاحا باتری شما را شارژ نگه دارد. اين كارها آن چيزی است كه دكتر كاوی آنرا قابليت توليد می نامد. خواب، استراحت، تفريح، تغذيه، ورزش و كلا هر كاری كه جسم و ذهن شما را تقويت می كند.

تفریح، استراحت و ریکاوری

سه سطح تاثيرگذاری

نكته جذاب بعدی كه نويسنده مشخص می كند سه سطح تاثيرگذاری افراد است. سطح اول كه اتكا نام دارد زمانی كه شما هيچكدام از اين هفت عادت را كسب نكرده ايد و در نتيجه بعنوان يك انسان به ديگران وابسته و متكی هستيد.

سطح دوم كه استقلال نام دارد زمانی بدست می آيد كه شما سه عادت نخست يعنی:

  1. عامل باشيد
  2. ذهنا از پايان شروع كنيد
  3. و نخست امور نخست را قرار دهيد

را كسب كرده ايد. اين سه عادت را استيون كاوی به نام عادتهای منش معرفی می كند و باعث می شود كه شما به پيروزی شخصی برسيد.

سطح سوم اتكای متقابل نام دارد كه پيروزی جمعی را در پی دارد شامل:

  1. برنده برنده بيانديشيد
  2. نخست گوش كنيد
  3. انرژی جمعی ايجاد كنيد

اينها عادتهای شخصيت است كه به شما قدرت رهبری می دهد. اما عادت هفتم كه فراتر از اين شش عادت و سطوح است:

  1. اره خود را تيز كنيد

به بازسازی و احيای چهار بعد اساسی زندگی اختصاص دارد: جسمانی، ذهنی، عاطفی و معنوی

 

نگاهی به هفت عادت

وقتی شما كتاب هفت عادت مردمان موثر را مطالعه می كنيد اسامی عادت ها كمی گيج تان می كند. حتی همانطور كه گفتم با يك بار خواندن هم برخی را درست متوجه نمی شويد. در اينجا برای آشنايی بيشتر شما خواننده گرامی هر كدام از اين عادت ها را به اختصار توضيح می دهم.

 

عادت اول: عامل باشيد

به زبان ساده انسان می تواند تمام سرنوشت خويش را به دوش بكشد يا برعكس بگذارد دنيا و محيط و ديگران سرنوشتش را رقم بزند. البته اين طيفی از يك نمودار است و هيچكس صفر يا صد نيست. ولی درجه يا مقدار ميل به هر طرف خيلی مهم است. برای عامل بودن ويژگيهايی بايد داشت كه يكی از آنها مسئوليت پذيری كامل است.

مسئوليت پذيری يعنی ما و تنها خودمان مسئوليت صددرصد رفتار، اعمال، انتخابها، سرنوشت و زندگی خود را بر عهده داريم. هيچكس نه می تواند و نه مسئوليتی در قبال بدبختی يا خوشبختی ما ندارد. اگر خودمان نخواهيم ديگران نه می توانند ما را بدبخت كنند و نه خوشبخت كنند. ما موجودی منفعل در مقابل دنيای بيرون نيستيم. در هر شرايطی می توانيم تصميم بگيريم چه انتخابی داشته باشيم و چه كار كنيم. بنابراين اينكه بهانه بياوريم كه ديگران باعث شدند من اين رفتار را داشته باشم قابل قبول نيست. ما فقط انتخاب می كنيم.

موضوع مهم ديگری كه استيون كاوی در اين بخش بيان می كند معرفی دايره كنترل و دايره نگرانی است. دايره كنترل آن چيزهايی است كه كاملا در كنترل ما قرار دارد:

طرز فكر، رفتار، تصميم، تلاش، انتخاب، ارزشها و خواسته ها همه در كنترل ما است. كسی نمی تواند آنها را از ما بگيرد.

در مقابل آنچه در دنيای بيرون از ما قرار دارد مانند رفتار ديگران، حوادث طبيعی، رفتار جامعه، دولتها و حكومتها و حتي رسيدن به اهداف در كنترل ما نيست. نويسنده اينها را در دايره نگرانی قرار می دهد. يعنی ما فقط می توانيم در مورد آنها نگران باشيم.

حال مساله اين است كه آدمهای عادی بر دايره نگرانی تمركز می كنند و چون كاری از دستشان ساخته نيست فقط نگران می شوند و ديگر حتی بر كارهای دايره كنترل هم كنترلی نخواهند داشت.

در مقابل انسانهای موثر چون تمام انرژی، وقت و تلاش خود را بر دايره كنترل قرار می دهند آنقدر بزرگ می شوند كه حتی بر بخش هايی از دايره نگرانی هم اثر می گذارند. مانند شخصيتهای بزرگ تاريخی كه سرنوشت ملت خود يا حتی بشر را تغيير داده اند.

با این دوره تعلل را کنار بگذارید و با اقدام‌های سریع همه را شگفت زده کنید.

 

عادت دوم: ذهنا از پايان شروع كنيد

اين بخش به رسالت شخصی و ارزشها در زندگی اختصاص دارد. شما بايد برای خود مشخص كنيد الان كجا هستيد، به كجا می خواهيد برويد، می خواهيد به چگونه انسانی تبديل شويد و در دنيا چه اثری بگذاريد. يا به زبان ساده بايد ته كار را از اكنون ببينيد. هر كس در زيرين ترين لايه های ذهنش ارزشهايی دارد كه مختص خود او است. دستيابی و شناخت آن ارزشها باعث می شود در زندگی به بن بست برخورد نكند. چون آن ارزشها نقش قطب نما را برای او خواهد داشت. كسی كه قطب نما داشته باشد هر جا به بن بست خورد چون شمال حقيقي  را می داند با كمی تغيير جهت دوباره در جهت درست قرار می گيرد.

حيفم می آيد اين عادت را بدون ذكر مثال برای شما رها كنم. فرض می كنيم مهربانی يا  كمك به ديگران برای شما ارزش است. شما تصميم داريد يك موسسه خيريه داشته باشيد و به انسانهای زيادی كمك كنيد. ولی توان مالی آن را فعلا نداريد. آنقدر فقير هستيد كه فقط يك نان داريد. در اينجا چون ارزش شما مهربانی است همان نان را می توانيد با ديگری قسمت كنيد. حتی همان نان را هم نداريد می توانيد وقت بگذاريد و با ديگری همدلی كنيد. بطور خلاصه اين عادت يعنی می خواهيد به چگونه انسانی تبديل شويد.

 

عادت سوم: نخست امور نخست را قرار دهيد

یکی از عادت های سازنده در کتاب هفت عادت مردمان موثر، در همین بخش بیان می شود.

اين عادت در مورد برنامه ريزی و مديريت زمان، انرژی و سامان دادن كارها است. اولويت بندی كنيد كه چه كارهايی مهمتر است و همان ها را انجام دهيد. او كارها را با دو ويژگی فوريت و اهميت به چهار قسمت تقسيم می كند:

  1. كارهای فوری و غير مهم: مانند تلفن زدن ديگران به ما
  2. كارهای فوری و مهم: مانند همه كارهای دقيقه نودی پرداخت قبوض در لحظه آخر، رفتن به دكتر با درد شديد كليه
  3. كارهای غير فوری و مهم: آموزش، كسب مهارت، آينده نگری، ورزش
  4. كارهای غير فوری و غير مهم: بطالت و علافی پای تلويزيون، اينترنت، شبكه های اجتماعی

از نظر كاوی انسانهای موثر صرفا بيشتر وقت خود را صرف گروه سوم می كنند و چون آن كارها را انجام می دهند ديگر كارهايشان به دقيقه نود نمی رسد و نيازی به گروه دوم ندارند. گروه اول را هم در انتهای كارهای خود قرار می دهند يا به ديگران می سپارند و مطلقا سراغ گروه چهارم نمی روند.

اولویت بندی و انتخاب کارهای مهم تر

 

عادت چهارم: برنده برنده بيانديشيد

استیون کاوی در کتاب هفت عادت مردمان موثر سعی می کند نگاه برنده برای هر دو طرف بازی را برای مخاطب شرح دهد. خلاصه اين عادت اين است كه خواسته ها و اهداف ما نبايد بر خلاف سود و منفعت كل جامعه باشد. چنانكه در بالا گفتيم از عادت چهارم تا ششم منجر به پيروزی عمومی می شود. اينها عادتهای رهبری است. بدون پيروزی جمعی شما به تنهايی پيروزی واقعی بدست نمی آوريد. شما در روابط فردی تان هم نمی توانيد برای رسيدن به خواسته تان به ديگران ضرر بزنيد. بايد سود خود را در سود طرف مقابل بجوييد.

 

عادت پنجم: نخست گوش كنيد

یکی از عادت های مهم ذکر شده در کتاب هفت عادت مردمان موثر، گوش دادن موثر است. اين عادت مبنای مهارتهای ارتباطی است. اگر می خواهيد ديگران شما را درك كنند ابتدا بايد با گوش دادن موثر ادراك ديگران را بدست بياوريد. نمی توانيد انتظار داشته باشيد ديگران شما را درك كنند. ولی خودتان می توانيد ديگران را درك كنيد. اين كار هم تنها با گوش دادن موثر و بدون پيش فرض و قضاوت ميسر است.

شنونده بودن و گوش کردن

 

عادت ششم: انرژی گروهی ايجاد كنيد

برای رسيدن به پيروزی عمومی بايد سينرژی ايجاد كرد. سينرژی يعنی نيروی جمع بيشتر از مجموع نيروی اعضا است. برای اين كار لازم است تفاوتها را بعنوان ارزش و فرصت بشناسيد نه تهديد. تفاوت ديگری با من يعنی او در زمينه ای از من بهتر است. در نتيجه هر فرد می تواند كاری را انجام دهد كه ديگری قادر نيست.

عادتهای چهارم تا ششم آورده شده در کتاب هفت عادت مردمان موثر مجموعا قدرت رهبری فردی را بالا می برد. شما با توسعه اين عادتها می توانيد رهبری جمع را بر عهده بگيريد.

انرژی گروهی ايجاد كنيد

 

عادت هفتم: اره خود را تيز كنيد

همانطور که در کتاب هفت عادت مردمان موثر می خوانیم، ما برای انجام شش عادت قبلی نياز داريم كه جسم و ذهن سالمی داشته باشيم. چون برای ساخت آن شش عادت نياز به انرژی بيشتری هم خواهيم داشت. در نتيجه بايد به چهار جنبه وجودی خود برسيم: جسماني، ذهني، عاطفی / اجتماعي، معنوي

اينها نقش تيز كردن تبر ما را ايفا می كنند. چون تا سرحال، قبراق، با آرامش، شاد، پرانرژی و نيرومند نباشيم كار خاصی از ما ساخته نيست.

نيازهای جسمانی ما از قبيل ورزش، تغذيه، خواب و استراحت كافی است.

نيازهای ذهنی مانند مطالعه، تجسم، برنامه ريزی و نوشتن است. اينها كارهايی است كه باعث می شود ذهن ما فعال و سالم بماند.

از نظر عاطفی و اجتماعی لازم است كيفيت ارتباطات خود را بالا ببريم. خدمت به ديگران، داشتن روحيه همدلی و تيمی نيازهای عاطفی و اجتماعی و برآورده می كند.

نياز معنوی ما هم با كارهايی مانند مطالعه، يادگيري، شكرگزاري، تعيين ارزشها و تعهد بدست می آيد.

لطفا اگر شما هم کتاب ارزشمند هفت عادت مردمان موثر را خوانده اید، نظر خود را برای ما بنویسید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

لینک کوتاه مطلب
محصولات رایگان
جدیدترین محصولات